De Wet DBA voor zzp'ers
Wil je starten als zzp’er of werk je al zelfstandig? De Wet DBA brengt nieuwe regels met zich mee, maar dat hoeft je niet in de weg te staan. Ontdek hoe je met de juiste voorbereidingen zorgeloos kan (blijven) ondernemen.
In het kort
Wat is de Wet DBA?
De Wet DBA bepaalt of je als zzp’er echt ondernemer bent of eigenlijk in loondienst werkt. Het doel? Schijnzelfstandigheid voorkomen en zorgen voor duidelijke afspraken tussen jou en je opdrachtgever. De Belastingdienst controleert sinds 1 januari 2025 strenger op de naleving van de wet.
Wanneer ben je echt zelfstandig?
Je bent een zelfstandige ondernemer als je aan bepaalde voorwaarden voldoet. Dit zijn de drie belangrijkste criteria volgens de Belastingdienst:
Je bepaalt zelf hoe je werkt
Je opdrachtgever mag het eindresultaat bepalen, maar geen instructies geven over de uitvoering.
Je hebt meerdere opdrachtgevers
Je investeert in je bedrijf, loopt risico en werkt voor meerdere opdrachtgevers.
Je bent niet onderdeel van het bedrijf
Je hebt geen vast contract, gebruikt geen interne systemen en hebt geen vaste werkplek bij je opdrachtgever.
Check 't zelf
Voldoe jij aan de Wet DBA?
Twijfel je of je écht zelfstandig werkt? Onze checklist helpt je om snel inzicht te krijgen. Op basis van tien criteria controleer je of jouw opdracht voldoet aan de regels. Je krijgt meteen praktische voorbeelden en tips om je positie als zelfstandige te versterken.
Bekijk checklistVersterk je positie als zelfstandige
Maak je je zorgen over de Wet DBA? Dat is niet nodig. Er zijn genoeg manieren om zonder problemen als zzp’er te werken.
Maak duidelijke afspraken
Leg vast hoe je werkt en wat je verantwoordelijkheden zijn. Zo voorkom je onduidelijkheden.
Gebruik een modelovereenkomst
Hiermee toon je aan dat je zelfstandig werkt en voorkom je discussie met de Belastingdienst.
Werk voor meerdere opdrachtgevers
Dit laat zien dat je niet afhankelijk bent van één opdrachtgever.
Bepaal zelf hoe en wanneer je werkt
Bepaal zelf hoe je werkt, zonder vaste werktijden of te veel instructies van je opdrachtgever.
Risico’s en gevolgen van schijnzelfstandigheid
Als de Belastingdienst oordeelt dat je eigenlijk in loondienst werkt, kan dat nadelige gevolgen hebben. Je opdrachtgever kan bijvoorbeeld met terugwerkende kracht loonheffingen en sociale premies moeten betalen. Dit kan ook betekenen dat je bepaalde belastingvoordelen misloopt. Zorg er dus voor dat je goed checkt of je aan de regels voldoet.
Alle info in de Knab Bieb
Positief nieuws!
De Hoge Raad stelt dat ondernemerschap zwaarder moet wegen bij zelfstandigheid.
Onderzoek onder zzp'ers
Bekijk onze gegevens per sector, jaaromzet en leeftijd om te zien hoe de wet andere ondernemers beïnvloedt.
Webinar Wet DBA
Kijk ons webinar van afgelopen zomer over de Wet DBA terug. Ruim 12.000 zzp'ers gingen je al voor!
Waarom een zakelijke rekening als zzp'er?
Volgens de Wet DBA moet je laten zien dat je als zzp'er serieus met je onderneming bezig bent. Een zakelijke rekening helpt je daarbij.
- Je scheidt zakelijk en privé
- Je houdt je administratie overzichtelijk
- Je toont professionaliteit naar opdrachtgevers én de Belastingdienst
Veelgestelde vragen
Moet ik me zorgen maken over de handhaving van de Wet DBA?
De handhaving van de Wet DBA is inmiddels begonnen, maar maak je geen zorgen. Als je gebruikmaakt van goedgekeurde modelovereenkomsten en je opdrachten duidelijk vastlegt, ben je goed voorbereid. De wet richt zich op het voorkomen van schijnzelfstandigheid, niet op het straffen van zelfstandige ondernemers.
Wat verandert er in de toekomst en kan ik nu al actie ondernemen?
De wetgeving rondom zzp'ers blijft in beweging. De overheid werkt aan nieuwe regels, zoals de vervanging van de Wet DBA. In de tussentijd is het verstandig om nu al je contracten en overeenkomsten in orde te maken. Het gebruik van een goedgekeurde modelovereenkomst helpt je om je zelfstandigheid aan te tonen en problemen met de Belastingdienst te voorkomen.
Worden zzp'ers echt gecontroleerd op de Wet DBA?
Ja, vanaf 1 januari 2025 handhaaft de Belastingdienst de Wet DBA. Dit betekent dat zowel jij als je opdrachtgever(s) gecontroleerd kunnen worden op schijnzelfstandigheid.
Wat zijn modelovereenkomsten en moet ik ze altijd gebruiken?
Modelovereenkomsten zijn door de Belastingdienst goedgekeurde contracten die duidelijk maken dat je als zelfstandige werkt. Ze zijn een handig middel om helderheid te krijgen over de arbeidsrelatie tussen jou en je opdrachtgever. Deze overeenkomsten helpen om schijnzelfstandigheid te voorkomen.
Je hoeft modelovereenkomsten niet altijd te gebruiken, maar wel als er twijfel kan ontstaan over je zelfstandigheid. Zonder zo'n overeenkomst loop je het risico dat de Belastingdienst je als werknemer ziet, met mogelijke naheffingen of andere gevolgen. Het is dus slim om er een te gebruiken als je zeker wil zijn.
Let wel op: de werkelijke uitvoering van je werkzaamheden is voor de beoordeling van de Belastingdienst doorslaggevend. Zorg er daarom voor dat de werkelijke situatie overeenkomt met wat er in de modelovereenkomst staat.
Je vindt goedgekeurde modelovereenkomsten op de website van de Belastingdienst. Je mag nog met deze modelovereenkomsten werken tot eind 2029.
Hoe verschillen de Wet DBA en het nieuwe plan VBAR?
De Wet DBA bestaat al sinds 2016. Maar tot 2025 werd deze wet niet streng gecontroleerd. VBAR is een nieuw plan dat nog niet is goedgekeurd. We weten dus nog niet wanneer en hoe VBAR zal starten.
Mensen denken dat VBAR strenger zal zijn dan de Wet DBA. Er is ook een belangrijk verschil in wie verantwoordelijk is. Bij de Wet DBA moeten zowel de opdrachtgever als de opdrachtnemer opletten of het werk goed geregeld is. Bij VBAR wordt de opdrachtgever meer verantwoordelijk. Het is nog niet zeker of VBAR er echt komt en hoe het er precies uit zal zien.